Bu içerik, İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteklediği Kişisel Bakım ve Kozmetik Sektöründe Ulusal Eko Etiket Yaklaşımının Geliştirilmesi ve Bilgi Transfer Platformunun Kurulması Projesi kapsamında hazırlanmıştır.
Projenin genel amacı; eko etiket yaklaşımı ile kişisel bakım ürünleri için ulusal standart oluşturularak sektörde üretilen katma değeri yükseltmek; ekonomik faaliyetlerin bilgi ve teknoloji odaklı yürütülmesini sağlayarak, bölgenin ve ülkenin küresel rekabet düzeyini artırmaktır.
Kişisel bakım ve kozmetik sektörü için T.C. Sağlık Bakanlığı’nın 23.05.2005 tarihli ve 25823 sayılı Kozmetik Yönetmeliği bulunmaktadır. Bu yönetmelik kişisel bakım ve kozmetik sektörünü ağırlıklı olarak sağlık perspektifinden ele almaktadır. Bu yönetmeliğe benzer şekilde ilerleyecek, kişisel bakım ve kozmetik sektörü ürünlerini yalnızca sağlık açısından değil çevresel etkileri açısından da ele alacak bir yaklaşıma ihtiyaç duyulmaktadır. Projemizin var olan yönetmelikler üzerine çevre perspektifi açısından katkı sağlayacağı öngörülmektedir.
Ürün ve hizmetlerin belirli standart ve niteliklerde olduğunu garanti almaya çalışan eko etiket yaklaşımı, tüketici ile üreticinin birbirini tanıması ve bilmesine olanak sağlamaktadır. Bu yaklaşım herhangi bir ürün veya hizmetin nerede, ne zaman, hangi koşullarda üretildiğini; ürünün kullanım performansı ve hatta kullanım sonrası bertarafını veya yeniden kullanımını da içine alan tüm yaşam döngüsü (life-cycle) boyunca çevresel ve sosyal ayakizi bilgisinin kamusal paylaşıma açılmasını sağlamaktadır. Bu yaklaşımın gerek Türkiye’deki firmaların iş yapış model ve şekillerini yeniden gözden geçirmelerini sağlayacağı, gerekse özellikle ihracatta rekabet avantajı oluşturacağı öngörülmektedir. Temiz üretime de katkı sağlayacak bu yaklaşım, çevresel durumun iyileştirilmesi, ekonomik faydayı artırıcı katkısı, verimlilik artışını sağlaması, sürekli çevresel iyileştirmelerin yapılandırılması ve rekabet avantajı kazandırması açısından önemlidir. Bölgenin ve ülkenin sürdürülebilirlik ilkeleri ile yaşam kalitesinin arttırılarak, standardizasyonun eko verimliliği sağlayacak şekilde seçilen ürünler için uygulanması ve çevre/ürün performanslarının belirlenerek mevcut durumun iyileştirilmesi ile yasal zorunluluklara uygun standartların geliştirilmesi hedeflenmektedir.
2023 Türkiye İhracat Stratejisi ve Eylem Planı’nda “İhracatçıların çevre standartlarına uyumu artırılacak ve eko-etiketleme konusunda bilgilendirilmesi sağlanacaktır.” hedefi belirtilmiştir. Bu kapsamda eko etiketleme konusunda ilgili üreticileri, perakendecileri, ilgili kamu kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve nihai tüketiciyi bir araya getirecek olan bilgi transfer platformunun kurulması sağlanacaktır. Ayrıca eko etiket metodolojisinin kişisel bakım ürünlerine uygulanmasının başlanması ile Türkiye’nin Avrupa Birliği pazar payında daha baskın olması beklenmektedir. Bunlara ek olarak farkındalık artırmak, bilinçlendirme çalışmaları yapmak, oluşturulan metodoloji kapsamında bir kontrol listesi oluşturmak, ilgili denetimlerin düzenli olarak yapılmasını sağlayarak sistemin sürekliliğini garanti altına almak özel hedefler arasındadır.